PFAS: de feiten op een rij


PFAS en onze gezondheid


Bevolkingsonderzoek PFAS bij omwonenden

In de periode juli-augustus 2021 nam het Agentschap voor Zorg en Gezondheid een bloedstaal af bij 796 personen die wonen binnen een straal van 3 km rond de 3M-site in Zwijndrecht. In het serum werden 13 soorten PFAS onderzocht. Voor meer informatie over het onderzoek kunt u terecht op de PFAS-website van de Vlaamse Overheid.

  • Afnemende PFOS-concentraties bij mensen

    De niveaus van PFOA en PFOS in mensen nemen af. Verschillende studies die gedurende 15 jaar werden uitgevoerd en waarbij deze stoffen in het bloed van de bevolking van de VS werden gemeten, tonen dit aan

Onderzoek naar de gezondheidseffecten van PFAS

Onderzoek door 3M en externe instanties toont niet aan dat de huidige en vroegere concentraties van PFAS nadelige gezondheidseffecten veroorzaken op mensen. In het kader van deze studies werden ook onze eigen werknemers wereldwijd uitvoerig onderzocht– ook in Zwijndrecht. Zij werden in principe blootgesteld aan aanzienlijk hogere concentraties dan de algemene bevolking.


  • De Europese Autoriteit voor voedselveiligheid (EFSA) meldde in 2020 in haar advies dat studies van mensen die in hun beroepsleven of via het milieu waren blootgesteld aan PFOS en PFOA "onvoldoende aanwijzingen gaven dat PFOS en PFOA kankerverwekkend zouden zijn bij mensen.” De EFSA merkte ook op dat dit standpunt overeenkomt met de conclusie van het Internationaal Instituut voor Kankeronderzoek over PFOA.
  • Het Internationaal Agentschap voor Kankeronderzoek heeft verklaard dat er over het algemeen een "beperkt bewijs is bij mensen voor de carcinogeniteit van perfluoroctaanzuur (PFOA)".
  • Het U.S. Centers for Disease Control's Agency for Toxic Substances and Disease Registry verklaart: "Een groot aantal epidemiologische studies heeft het vermogen van perfluoralkylen om nadelige gezondheidseffecten te veroorzaken onderzocht." Het agentschap concludeerde:"Hoewel in veel studies statistisch significante verbanden werden gevonden tussen serumniveaus van perfluoralkylen en nadelige gezondheidseffecten, waren de bevindingen niet consistent over alle studies heen." "De beschikbare studies bij mensen hebben een aantal potentiële bronnen van toxiciteit kunnen identificeren maar er werd geen oorzakelijk verband vastgesteld voor geen enkele van deze effecten en de effecten zijn niet consistent in alle studies teruggevonden".

Misvattingen over PFAS

Hoewel er reeds uitvoerig werd gerapporteerd dat er geen oorzakelijk verband kan worden vastgesteld tussen blootstelling aan PFOS of PFOA en schade aan de gezondheid, is er daarover nog veel desinformatie te vinden.

  • Dierenproeven

    In de loop van de jaren hebben sommige onderzoekers en media de resultaten van dierstudies aangehaald als zogenaamd 'bewijs' dat PFAS schadelijk kunnen zijn voor mensen. In dergelijke verslagen wordt vaak niet vermeld dat de typische proefdieren, zoals knaagdieren, aan buitengewoon hoge doses PFAS-materiaal werden blootgesteld om een effect te bereiken, als er al een effect was. Het doel van dergelijke dierproeven is net de toegediende dosis van de geteste PFAS onder gecontroleerde laboratoriumomstandigheden op te voeren tot een biologische respons wordt waargenomen. Daarom waren de blootstellingsniveaus bij deze proeven vaak tienduizenden malen hoger dan de niveaus die gewoonlijk in het milieu worden aangetroffen. Bovendien wordt algemeen erkend dat dierproeven aanzienlijke beperkingen hebben als basis voor extrapolatie van resultaten naar mensen. Deze dierstudies tonen niet aan dat blootstelling aan PFAS, zoals PFOS en PFOA, bij de concentratieniveaus die in de algemene bevolking worden aangetroffen, schadelijk zijn voor de volksgezondheid.


De gezondheid van onze medewerkers

Studies bij 3M-werknemers – ook in Zwijndrecht - die doorgaans een hogere blootstelling aan deze stoffen hebben dan de algemene bevolking, tonen geen negatieve gezondheidseffecten als gevolg van blootstelling aan PFOS. De gezondheid en het welzijn van onze werknemers zijn een topprioriteit voor ons en we houden vast aan onze programma's om de gezondheid van onze medewerkers en onze gepensioneerden op te volgen.

Sinds 2000 zijn in totaal 8 bloedmonitoring campagnes uitgevoerd bij onze (ex-)medewerkers. De recentste campagne dateert van 2021. Het lange termijn onderzoek leert ons dat de PFOS-serum concentraties in het bloed van onze (voormalige) werknemers met ongeveer 92% zijn gedaald over die periode van 21 jaar. Daarnaast werd ook een vergelijkende studie gemaakt tussen het 3M labo in St-Paul en VITO. Deze studie leert ons dat de resultaten van beide labo’s zeer vergelijkbare waarden opleveren.


Stand van de wetenschap

3M zal het wetenschappelijke onderzoek naar deze verbindingen ook in de toekomst blijven ondersteunen en samenwerken met toezichthouders, wetenschappers en stakeholders uit de gemeenschap.

3M heeft reeds aanzienlijke bijdragen geleverd aan de kennis over bepaalde PFAS-verbindingen. Onze wetenschappers en onderzoekers behoren tot de vaakst gepubliceerde deskundigen op dit gebied. Ze worden frequent gevraagd om panels te leiden of lezingen te geven op internationale conferenties over deze verbindingen. Naast het financieren van studies van toonaangevende, wereldwijde onderzoeksinstellingen, heeft 3M de afgelopen decennia meer dan 150 eigen studies uitgevoerd en gepubliceerd.


Indien u vragen heeft over de geplande saneringswerken in de directe omgeving van de 3M-site in Zwijndrecht, kunt u de presentatie van de eerste bewonersvergadering of de vaak gestelde vragen hier raadplegen. U kunt ook steeds contact met ons opnemen via het contactformulier.

Alle bovengenoemde merken zijn handelsmerken van 3M.

België - Nederlands